Bạn thân

Trong một lá thư nói về sự kiện ông nha sĩ người Việt thì một người ở Việt Nam, vùng vịnh Hạ Long, có gửi một lời như thế này:

“Stt hơi dài…; nhưng cái tui cần biêt thì Ngàn Lau vẫn chưa cho hay. : Nha sỹ người Việt, biêt rồi, nhưng là người Nam hay người Băc Kỳ? Hẳn ko thể là người Nam được, vì ( theo NL), chỉ Băc Kỳ mới xấu thôi???”.

Đó là toàn bộ lời nhắn hoàn toàn không hề sửa, từ dấu chấm đến đấu phãy. Hôm nay xin được trao đổi với các bạn về nội dung của lời nói bên trên.

Thứ nhất là người viết lời nhắn này thích loại mì ăn liền (tức những bài viết cực ngắn). Mà mì ăn liền thường chỉ dành cho lúc khẩn cấp chứ ai ăn mì ăn liền cho những buổi ăn cơm tối đàng hoàng. Trở lại về vấn đề dân trí, người Việt đã có thói quen đọc bài dưới 1500 chữ.  Lá thư nói về ông nha sĩ người Việt chưa đầy 1 ngàn chữ thế mà bảo là dài thì người viết đành chịu thua. Còn để đọc những câu nói ngắn trên FB thì nhiều lắm, đọc không hết. Nhưng nếu muốn nâng cao trình độ hiểu biết của chính mình thì cần phải đọc những bài viết không phải vài câu mà là vài trang. Bởi viết vài câu như trên FB thì chẳng chuyên chở được tất cả những gì cần chuyên chở mà người viết muốn đem đến người đọc. Chưa kể viết vài câu thì nhiều người viết rồi, đâu cần thiết phải làm những điều mà nhiều người đã làm.

Thứ hai là tính kỳ thị của người nói câu trên đã hiện rõ ở trong câu chữ của người viết. Trong lá thư nói về ông nha sĩ người Việt, kể lên một sự kiện thật xảy ra trên tiểu bang Texas. Ông nha sĩ đó là người Bắc, Trung, Nam thì ông ta cũng là người Việt. Thế tại sao phải đem miền vùng vào trong một sự kiện nói về cái xấu của người Việt?  Người Việt dù ở trong nước hay ở ngoài nước đều có những cái xấu. Cái xấu đó không nhất thiết ở thành phần lao động chân tay mà gồm cả ở thành phần lao động trí óc có bằng cấp và địa vị xã hội rất cao.  Kể ra cái xấu đó là đủ đau đớn lắm rồi đâu cần phải nói lên tính vùng miền làm chi vậy hả trời?

Thứ ba là tính chụp mũ vô cớ của người nói câu trên. FB Ngàn Lau chưa hề có bài viết nào cho rằng người miền Bắc xấu và người miền Nam thì không xấu. Một người có đủ tri thức sẽ không nói lên điều này ngoại trừ chính cá nhân đó đã mang tính kỳ thị. Mà tính kỳ thị thường đi kèm theo tính tự ti, mặc cảm bởi vì mình xuất phát từ vùng miền đó. Ngày nào mà người Việt vẫn còn mang tính tự ti, mặc cảm và kỳ thị thì ngày đó sẽ không hề có một nước Việt mới, nhân bản, nhân tính và nhân chủ ở tương lai.

Lá thư này thuộc loại mì ăn liền (chỉ có 606 chữ), ngắn hơn những lá thư khác. Hy vọng trong tương lai sẽ có những lá thư không ngắn như thế này.

Trần Thị Lan Anh

Tháng 3 năm 2019 (Việt Lịch 4898)