VẮT NÃO ĐỌC TÌNH
Nếu bạn biết đọc lại tình yêu của bạn, bạn không những sẽ có thêm kiến thức bền cùng kỷ niệm sâu với tình yêu, mà bạn còn có thêm chiều sâu cho tâm hồn bạn, có thêm chiều cao cho linh hồn bạn, như vậy cũng đủ làm cho cuộc đời của bạn đầy thêm, câu chuyện làm người của bạn dày thêm. Nhưng đọc cách nào?
Đọc tình đón yêu: đọc là nhớ lại và xếp đặt lại các tin tức, các dữ kiện rồi dùng chất liệu này như vật liệu để xây một mái nhà ký ức yêu, trong đó chỉ có những kỷ niệm yêu đương mới được vận dụng rồi tận dụng như chất liệu yêu vừa để xây dựng, vừa để thiết kế một mái nhà tinh anh hơn đó là: mái nhà tri thức yêu. Khi ký ức đã thành tri thức, thì bạn vừa tiếp nhận thêm kinh nghiệm cho tình yêu, mà cũng cho chính bạn. Khi ký ức có nhân trí của tình yêu ngay trong của tri thức riêng của bạn, thì bạn được đón nhận thêm ý thức về tình yêu, cùng lúc có thêm nhận thức cho chính bạn, để tình yêu và bạn luôn tỉnh thức trong ngôi nhà này.
Đọc ngữ thấu ngôn: tình yêu là khám phá về không gian ái ngữ của bạn, bạn đọc để nhớ lại là bạn đã thỏ thẻ vào tai của người yêu những ngữ vựng ân ái; bạn đã thì thào vào thân của người yêu những ngữ văn êm đềm; bạn đã rì rào vào não của người yêu những ngữ pháp của ân tình. Khi bạn sống với người yêu, bạn không cho bạn bè xen vào, gia đình xen vô, xã hội xen lấn, chỉ có người yêu và bạn, không trọng tài cũng chẳng chứng nhân, chứng từ, chứng tích gì cả; bạn cứ nhớ lại xem đó là: không gian của ái ngữ. Vì tình yêu là vương quốc của ái ngữ, tình yêu xa lạ với bạo ngôn, vì tình yêu biết bạo ngôn là thượng nguồn của bạo quyền, có trung nguồn của bạo lực, có hạ nguồn của bạo hành.
Đọc ánh sáng yêu: hãy nhớ lại khi tình yêu chưa tới, khi người yêu chưa xuất hiện trong đời bạn thì khi bạn đi như đang đi trong bóng tối, dù là đất trời đang thanh thiên bạch nhật. Và khi tình yêu xuất hiện, thì đời bạn như một loại ánh sáng vô hình, nhưng vô song về mãnh lực làm bạn tỉnh giấc. Nhưng bạn biết rõ hơn ai hết là ánh sáng sẽ bị loãng đi với những nỗi buồn có trong tình yêu; ánh sáng sẽ bị mờ đi với những niềm đau có trong tình yêu; ánh sáng sẽ bị lịm đi với những đau khổ cũng có trong tình yêu. Nên sau ánh sáng này lại là một lớp sương mù vừa dày đặt trùm phủ lên mái nhà ký ức yêu, vừa bao la vây bủa quanh mái nhà tri thức yêu. Tại sao tình yêu đang là ánh sáng giờ lại là lớp sương mù làm bạn mất đi những định hướng về tình yêu, làm bạn lạc hướng ngay trong chính cuộc đời của bạn.
Đọc trao, đọc tặng: ký ức tình yêu của bạn, giờ đây đã là biệt phủ ký ức yêu, đã là biệt dinh tri thức yêu, để khám phá được ít nhất hai chuyện đời mà cũng là ba chuyện lòng của bạn. Chuyện thứ nhất trong tình yêu với năm rộng tháng dài bạn đã tặng, đã trao rất nhiều, mà không «ngó ngàng» gì tới chuyện nhận được bao nhiêu, thâu được chừng nào, hái được bao mùa…. Bạn biết hơn ai hết là bạn vui khi trao, sướng khi tặng, không tính toán nên không toan tính, đây là hạnh phúc của tình yêu được làm nên bởi sự thông minh của tình yêu mà cũng là sung lực của tình yêu trong sáng tạo, luôn biết làm mới tình yêu bằng trao và tặng. Khi những kẻ ích kỷ bén mãng tới chốn yêu, kẻ này tính toán trong vụ lợi, toan tính trong tư lợi, nên kẻ này đã giết: hạnh phúc của tình yêu, sự thông minh của tình yêu, tính sáng tạo của tình yêu ngay trong trứng nước. Những kẻ tới không gian của tình yêu để trục lợi, bọn đục nước béo cò để thừa nước đục thả câu, chúng chỉ là đám mượn gió bẻ măng, kiếp của chúng chỉ thích ăn măng dại, chúng không hề có nội công, bản lỉnh, tầm vóc để tiếp nhận nhân vị để làm người yêu chân thực!
Đọc vào phản trắc: đọc sâu vào ký ức tình yêu với tuổi đời cao niên bạn hiểu ra nhiều chuyện: những biến cố trong tình yêu thủa thanh niên, thời trung niên, giờ đây muôn sự đã trễ rồi. Người yêu đã đi hướng khác và tình yêu đã hóa thân rồi tan kiếp ngay giữa cuộc đời của bạn. Nhưng ngay trong ký ức tình yêu có vài chuyện bạn không hiểu được, bạn chưa hiểu đủ, có thể là cả đời bạn cũng sẽ không hiểu hết, không hiểu trọn khi chính bạn là tội phạm của bội tình, tội nhân của phản trắc, tội đồ của tình yêu. Thủa ấy, bạn thành thật mà, sao người yêu năm xưa giờ đây phải ra nông nổi này? Chỉ vì chung tình với tình yêu, nên cả đời chung thủy với người yêu của mình, lại chính là bạn.
Đọc thấu vực thẳm: về tình yêu của bạn, đọc sâu và không được bỏ dở ký ức tình yêu này, vì đây chính là các vực thẳm có ngay trong chính con người của bạn, có trong bản chất của bạn, để bạn tự khám phá ra là không phải ký ức tình yêu nào cũng đủ nội công làm nên tri thức tình yêu. Vì tội phạm của bội tình là kẻ đã què, tội nhân của phản trắc là kẻ đã chột, tội đồ của tình yêu là kẻ đã điếc, bạn à! Nên tội phạm, tội nhân, tội đồ là một lũ cá mè một lứa chăng? Tất cả tội phạm, tội nhân, tội đồ này đều mang một khuyết điểm làm nên một khuyết tật, để tạo ra một đám khuyết não. Vì chúng (trong đó có tôi) đều biện-minh-bằng-viện-cớ là chung tình là phạm trù của luân lý tình yêu làm nên chung thủy chính là đạo lý tình yêu. Còn sung lực tình yêu làm nên mãnh lực yêu đương mới chính là hùng lực của hai kẻ yêu nhau.
Đọc vào thân lửa: trong tình yêu có yêu đương được đưa đường dẫn lối bởi đam mê mang nội chất của dục vọng, có say đắm mang bản chất của dục tính. Đam mê và say đắm đã chế tác ra phản xạ của tình yêu là hai kẻ yêu nhau phải yêu nhau cuồng nhiệt, lấy lửa của đam mê mà nuôi ăn tình yêu, lấy năng lượng của cuồng nhiệt yêu đương mà nuôi ở tình yêu. Nên khi lửa đam mê, lực cuồng nhiệt trong yêu đương không còn thì tình yêu sẽ tan biến, nếu những người yêu bạn vẫn chung thủy với bạn, mà bạn đã là kẻ vong tình! Thì bạn nhận ra yêu đương đã vượt thoát ra ngoài tình nghĩa…. Hãy nhìn kỷ đắm lửa tàn để thấy nội tâm của bạn.
Đọc hơi nhận nhịp: khi bạn đọc lại ký ức tình yêu bằng tri thức yêu đương của bạn, thì bạn hãy đọc thật chậm, như chính hơi thở của bạn đang «dậm chân» cùng nhịp thở của bạn, để làm chi vậy? Để bạn nhận ra -rồi nhận lại- hơi thở của người yêu, thủa nào, thủa ấy, thủa yêu nhau mà hơi thở và hơi người trong vòng tay -rồi vòng thân- của hai người yêu nhau là một vũ trụ độc nhất. Vũ trụ này sẽ không tìm lại được khi ta rời tình yêu, khi ta đã mất người yêu. Khi đọc lại ký ức tình yêu bạn sẽ có thêm nhận thức về yêu đương, đây là cõi mà hơi thở của người yêu là nhịp sống của tình yêu, có hơi thở của người yêu chậm rãi dường như «dậm chân» tại chỗ để hòa nhập rồi thăng hoa cùng hơi người. Từ đây, hơi thở kích động, hơi người kích hoạt, tạo ra hành tác yêu đương tự biết trụ lại ngay trong nhịp sống của hơi thở, ngay trong nhịp đời của hơi người.
Đọc nhịp nhận hơi: trong không gian tình yêu có hơi thở và hơi người mà không một hương hoa hay hương vị nào thay thế được. Và nơi đây không có sinh hoạt xã hội hối hả, nơi đây không có quan hệ xã hội ngấu nghiến, nơi đây không có đời sống xã hội xô dạt cuộc sống của bạn, làm lang bạt hóa vì giá áo túi cơm. Cuộc đời của bạn và cuộc sống tình yêu chỉ là một, vì cả hai bị-và-được thắt gút vào nhau, mà bạn chính một trong hai tác giả. Nhưng bạn không muốn trở thành tác nhân để tháo gỡ những gút thắt này ra, bạn cứ để hơi thở và hơi người xiết chặt vào nhau, có khi xiết loạn lẫn nhau và bạn nghĩ: đừng tháo, đừng gỡ gì cả, cứ để như vậy! Đừng tháo, đừng gỡ những hơi thở đã quấn quýt với nhau, những hơi người đã quyện lẫn nhau; vì hơi thở và hơi người đã làm bạn say đắm đuối, vị say làm nên hương say làm bạn say mà chỉ có bạn biết, vì nói ra chẳng ai tin! Tin sao được khi quá yêu bạn đã lấy hơi thở và hơi người thay thế rượu…
Đọc thân nhận dục: khi đọc lại ký ức của tình yêu, bạn hãy đọc như đang tìm lại một nhân dạng, một nhân cách, một nhân diện, nhất là nhân thể của người yêu, có thể phách của hương hơi thở, có hình hài của vị hơi người. Đây chính là một vũ trụ linh diệu của tình yêu có mầm của ái cảm, có lộc của ái tình, có chồi của ái ân, có nhụy của ái dục! Mặc dầu bạn biết rõ có những đạo giáo, có những tôn giáo cùng với các tín đồ ngoan đạo hay cuồng đạo sẽ buộc tội, sẽ xử tội vũ trụ ái cảm-ái tình-ái ân-ái dục này của bạn, của người yêu, của tình yêu. Nhưng bạn hãy biết đọc tình yêu và biết tự biết trả lời: Hãy để tôi yên, hãy để người yêu tôi yên, hãy để chúng tôi yên… hãy để tình yêu, hãy để tôi đâm lộc nẩy chồi!
Đọc ân nhận cần: vũ trụ ái cảm-ái tình-ái ân-ái dục là vũ trụ cận kề của cận kề; nó sâu hơn má cận môi kề; là vũ trụ chung đụng của chung đụng nó đậm hơn chung lưng đấu cật; là vũ trụ của yêu thương nhưng sắc nhọn hơn nhiều ngạn ngữ thương người như thể thương thân; vì ở đây thì thương thân người hơn thể thương thân mình. Hãy đọc được ân tình trong ân cần của ân nghĩa tình yêu: hơi thở của người yêu là báu vật của ái cảm, hơi người yêu là kho tàng riêng của tình yêu, vì nó đã là kho báu của bạn biết yêu, đã yêu…
Đọc cảm nhận ơn: khi đọc lại ký ức của tình yêu, bạn hãy đọc kỹ lại lần đầu gặp người yêu, như gặp một nhân diện đẹp, cái đẹp làm thay đổi đời người. Hãy đọc kỹ lại lần đầu gặp người yêu, như gặp một nhân dạng biết hoán vị thế giới chung quanh bạn để rồi hoán kiếp của chính bạn. Hãy đọc kỹ lại lần đầu gặp người yêu, như gặp một nhân cách đã làm thay đổi từ nhân sinh quan tới thế giới quan của bạn, từ vũ trụ quan tới ngay cả mỹ quan của bạn. Bạn đã vui nhận một cuộc thay đời đổi kiếp trong long trời lở đất, sau tiếng sét ái tình này mà sao bạn lại bình tâm trong an vui? Hoà trí trong cực vui? Yên thân trong «quá vui» vậy? Tại sao vậy? Vì thủa đó, bạn chắc bẩm một điều mà bạn đã biết: ngay trong cơn bão tình này là sự hiện hữu nhân diện-nhân dạng-nhân cách của người yêu sẽ là nơi chốn cho bạn dựa đầu, dựa vai, dựa thân… rồi dựa hồn, dựa phận, dựa kiếp… Tất cả chỗ dựa thân thương và huyền diệu này, bạn hãy đọc và nhận bằng một lời cảm ơn, vừa có đa tạ, vừa có tri ân về một cõi yêu không sao tìm lại được… một cõi có hơi thở và hơi người làm nên hương vị của hương vị, thi vị của thi vị.
Lê Hữu Khóa
Giáo sư Đại học* Giám đốc Ban Cao học châu Á * Giám đốc biên tập Anthropol-Asie * Chủ tịch nhóm Nghiên cứu Nhập cư Đông Nam Á * Cố vấn Chương trình chống Kỳ thị của UNESCO – Liên Hiệp Quốc * Cố vấn Trung tâm quốc tế giáo khoa Paris * Cố vấn thẩm định giáo dục và nghiên cứu đại học Bourgone-Franche-Comté * Biên tập viên tập chí Hommes&Migrations * Thành viên Hội đồng khoa học bảo tàng lịch sử nhập cư * Hội viên danh dự nhóm Thuyết khác biệt, Học viện nghiên cứu thế giới. Các công trình nghiên cứu việt nam học của Lê Hữu Khóa có thể tham khảo qua facebook VÙNG KHẢ LUẬN (trang thầy Khóa).
Ngàn Lau 