Người Việt sống tại Mỹ hay người Việt sống ngoài Mỹ hiểu về chính trị ở Mỹ rất là yếu kém. Đó là thực tế chứ không phải là lời nói theo cảm tính.
Theo thống kê thì người Việt bỏ phiếu cho đảng Cộng Hòa cao hơn là người Á Châu khác. Chuyện lựa chọn đảng nào là quyền tự do của mỗi người. Nhưng chuyện lựa chọn một cá nhân kích động bạo lực, thiếu nhân phẩm, nhân cách, nhân sinh thì sự lựa chọn cá nhân đó cần phải xét lại. Phải chăng sự hiểu biết về chính trị quá thấp để bị các nhà làm chính trị dẫn dắt nhằm mục đích mua lá phiếu của những người không thấu hiểu sự thật của chính trị?
Khi Trump ra tranh cử tổng thống, câu nói “tôi đứng ở đường số năm và bắn chết một người nhưng tôi sẽ không mất phiếu” hoặc “hãy đánh họ đi tôi sẽ trả tiền pháp lý” thì là người có lý trí sẽ thấy đây là một cá nhân xem thường mạng sống người khác; một cá nhân kích động bạo lực. Thế nhưng vấn đề này người Việt không quan tâm mà họ chỉ nghe Trump nói về chuyện đánh Tàu và thực hiện đánh Tàu bằng thuế nhập khẩu hàng vào Mỹ.
Thực tế thì dù Trump có áp đặt thuế vào hàng Tàu, thâm thủng ngân sách hàng nhập và xuất giữa Mỹ và Tàu càng gia tăng dưới thời của Trump. Điều này chứng tỏ sự thất bại của chính sách đánh Tàu về mặt thuế má. Chưa kể Trump chưa hề là một người quan tâm đến đất nước, dân tộc này. Cái ông quan tâm là quyền hành, là tiền bạc cho chính mình. Hình ảnh kêu người ủng hộ ông ta vào căn nhà Quốc Hội đảo chính kết quả bầu cử năm 2020 vào ngày 6 tháng 1 năm 2021; hình ảnh nói là gian lận nhưng không có bằng cớ sau cuộc bầu cử 2020; hình ảnh dùng cơ sở thương mại của mình để đón khách ngoại quốc nhằm thủ lợi tài chính bởi sự đón tiếp này bộ máy nhà nước phải trả tiền cho cơ sở thương mại của ông. Tất cả những hình ảnh này nói lên Trump làm vì quyền, vì tiền cho chính mình. Dĩ nhiên không thể nào quên hình ảnh Trump không nhận lương tổng thống. Thực tế thì không có chuyện đó. Ông vẫn nhận số lương đó và ông đem cho các cơ sở thương mại. Nhưng đó chỉ là hành động để lôi kéo những người không hiểu chính trị để cho thấy ông không vì tiền. Số tiền dùng cơ sở thương mại của ông để đón khách nước ngoài — chi phí cao hơn số lương mà ông đã cho cơ sở thiện nguyện trong 4 năm tại nhiệm.
Làm gì có chuyện một cá nhân thành lập hội thiện nguyện để chi tiêu cho bản thân lại có tâm đem tiền cho các cơ sở thiện nguyện? Chuyện này người Việt cũng không muốn biết khi hội thiện nguyện của Trump tại New York bị điều tra về chuyện lợi dụng cơ sở thiện nguyện do Trump thành lập để sử dụng cho quyền lợi của Trump thay vì cho mục đích của hội thiện nguyện. Hình như người Việt dễ bị lừa và đã bị ông Hồ Chí Minh lừa nay lại bị Trump lừa mà hoàn toàn chưa thức tỉnh.
Để muốn tìm hiểu tại sao người Việt bỏ phiếu cho Trump và trao đổi trong một tinh thần học hỏi thì khó tìm được người. Theo anh Lộc Dương thì anh bỏ phiếu cho Trump bởi vì Trump gãi đúng chỗ ngứa của anh là đánh Tàu bằng thuế nhập khẩu và anh bị vào mê hồn trận đánh Tàu. Trong trao đổi với anh Lộc Dương, anh thành thật thú nhận là anh không quan tâm đến chính trị nên không theo dõi con người thật của Trump ra sao và theo dõi chuyện đánh thuế vào hàng Tàu có thực sự là đánh Tàu hay không. Mãi đến khi sau bầu cử năm 2020 thì Trump la lên là gian lận nhưng không có sự chứng minh. Thế là anh bừng tỉnh thấy rõ gương mặt tham quyền của Trump. Giờ nhìn lại anh thấy mình đã quá lầm về con người của Trump, hoàn toàn không hề có chủ trương đánh Tàu, là một người kích động bạo lực, nói dối đạt kỷ lục của một vị lãnh đạo quốc gia nói dối không biết ngượng trước ống kính của truyền thanh.
Ít nhất anh Lộc Dương bừng tỉnh và nhận thấy mình rất yếu kém về chính trị, ngay cả chính trị nơi mình sinh sống. Một người khác ở Nam California, ủng hộ Trump và người viết muốn tạo một cuộc trao đổi nhưng anh ta từ chối và nói rằng luôn luôn ủng hộ chính sách đảng Cộng Hòa dù có Trump hay không có Trump. Để xác định điều mình nói đúng, anh ta nói nếu có dịp về Cali thì sẽ thấy người vô gia cư tùm lum và thuế má cao.
Nói thật, người vô gia cư chỗ nào cũng có. Ở TX đỏ lòm, người vô gia cư sống dọc theo lề đường với những túp lều dựng lên ai để ý chuyện đó, ai nói lên chuyện đó? Còn bảo là thuế cao thì tại sao biết thuế cao mà cứ bám sống? Đơn giản là bạn làm lương cao thì phải chịu thuế cao. Bạn không trả thuế cao mà đòi hỏi chính quyền giải quyết chuyện vô gia cư thì ai sẽ bỏ tiền ra làm chuyện đó? Xem ra những người ủng hộ Cộng Hòa chỉ nghĩ đến mình. Muốn đóng thuế thấp nhưng lại muốn được hưởng những ích lợi xã hội như đường xá tốt, công viên đẹp, không còn người vô gia cư. Nói chung họ chỉ chọn một điểm nào đó họ thích và ủng hộ đảng dù rằng tất cả những chính sách còn lại đi ngược lại ý muốn của họ, họ không quan tâm. Tinh thần đảng tính đã làm nền dân chủ đang ở thời kỳ khủng hoảng cao độ. Tin giả trở thành phong trào được chia sẻ trên mạng xã hội bởi những người tin vào thuyết âm mưu, tin vào tin giả, tin vào bầu cử gian lận. Tại sao thế? Tại vì họ không hiểu rõ bản chất thật của chính trị nơi quốc gia họ sinh sống và bỏ phiếu theo đảng tính. Họ bị giới làm chính trị dùng tâm lý điều khiển lá phiếu của họ mà họ không hề nghĩ là mình bị người khác điều khiển mình.
Sống để làm người đã khó. Tìm hiểu rõ bản chất chính trị nơi quốc gia cư ngụ lại càng khó hơn. Đó cũng là lý do tại sao cái ác tồn tại và lớn mạnh.
Vũ Hoàng Anh Bốn Phương
Tháng 9 năm 2021 (Việt lịch 4900)