Bạn thân

Chúng ta (người Mỹ gốc Việt) có thể đối thoại dân chủ với nhau không?

Sau cuộc bầu cử 2020, cộng đồng Mỹ gốc Việt có vẻ yên lặng hơn. Không biết các ông, các bà ủng hộ (hay chống) đảng Cộng Hòa (hay Dân chủ) có suy nghĩ thêm được gì chăng? Mong rằng một số vấn đề đã được sáng tỏ và ghi nhận một cách âm thầm.

Tuy rằng ngoài chợ (Eden, Virginia) vẫn còn một vài cá nhân (ông) viết bài hậm hực vì Biden đối phó với Trung Cộng quá yếu (chắc phải tuyên chiến với Trung Cộng mới gọi là mạnh chăng?), có bà tuyên bố giữa chợ là Trump vẫn đúng, đảng Dân Chủ vẫn là ăn gian… nhưng ít nhất các cờ hiệu, nón (cối) Trump đã biến mất.

Vậy thì cơn giận đã nguôi ngoai, có thể nào chúng ta nói chuyện tử tế với nhau chưa? Sinh hoạt dân chủ là đối thoại để giải quyết các điểm bất đồng, để hiểu quan điểm của nhau hơn. Biểu tình chỉ là hình thức cho giới lãnh đạo biết phản ứng của quần chúng mà thôi. Biểu tình (hay phản biểu tình) mà đứng trước mặt nhau la hét om sòm thì chẳng ai nghe ai, chẳng giải quyết được gì cả.

Ai cũng biết dân chủ đòi hỏi trình độ dân trí nhưng không phải mọi người dân đều có trình độ kiến thức như nhau. Hội thảo, đối thoại, tranh luận là cơ hội để san sẻ các ý kiến, lý luận để đôi bên tìm hiểu và quần chúng học hỏi.

Tại sao các tổ chức chính trị (đảng chính trị) VN không thực hiện đối thoại dân chủ?

Theo các nhân vật cao cấp của các tổ chức này thì mặt trận chính là trong nước, hải ngoại là phụ nên không cần quan tâm hay tham dự sinh hoạt chính trị Mỹ.

Không biết khi chống cộng thì các ông có cần đồng minh (Mỹ) hay không? Đang ở trên đất Mỹ mà các ông không quan tâm đến chính trị Mỹ thì trình độ chính trị Việt (hay Mỹ) của các ông ra sao? Có tổ chức X âm thầm xúi phe ta đi biểu tình ủng hộ Trump: có gia đình đi biểu tình về mắc Covid chết cả đôi. Khi biến cố 1/6/21 tại Quốc Hội do đám biểu tình ủng hộ Trump gây ra bạo loạn thì phe ta cuốn cờ im lặng (dĩ nhiên nếu thắng thì đã phất cờ la ỏm tỏi rồi) vì phản ứng của quần chúng Mỹ.

Còn cộng đồng Việt?

Có lẽ quý vị quen làm văn hóa nên không tham dự chính trị? Tuy rằng có ra vào Quốc Hội đôi ba lần mỗi khi cộng sản VN qua thăm Mỹ nhưng nay vì Trump chơi bài 3 lá (flip flop) nên quý vị ú ớ?

Đa số quý vị ủng hộ Trump (vì hy vọng sẽ đánh Trung Cộng) nên ủng hộ đảng Cộng Hòa. Nhưng khi đảng Cộng Hòa trở mặt kỳ thị chủng tộc thì ai đứng ra bênh vực? Đảng Dân Chủ.

Khi đám quá khích ủng hộ Trump (QANon, White supremacist, militia, Proud Boys, Oathkeeper…) rồi cả Trắng, Đen, Xì (Hispanics) xúm lại đánh hôi kỳ thị dân gốc Á Châu thì ai lên tiếng? Đảng Dân Chủ.

Sinh hoạt dân chủ Mỹ xảy ra thường trực: 2 năm bầu dân biểu, 4 năm bầu tổng thống, 6 năm bầu thượng nghị sĩ. Chưa kể bầu cử địa phương (tiểu bang, quận). Trò chơi dân chủ là bạn phải tham dự lên tiếng thì người khác mới biết bạn muốn gì. Còn nếu im lặng thì cứ đóng thuế, mà người khác sẽ xài cho việc họ muốn.

Lấy kinh nghiệm các cộng đồng bạn (Hàn, Nhật, Tàu, Do Thái…) thì chúng ta có thể nói với nhau trước khi gặp người ngoài hay mạnh ai nấy múa?

Không ai cấm cản bạn ủng hộ đảng Cộng Hòa hay đảng Dân Chủ nhưng trước đó, xin bạn vui lòng đi qua lịch sử Hoa Kỳ, hiến pháp và căn bản hệ thống chính quyền (hành pháp, lập pháp, tư pháp, truyền thông…) để biết rằng khi bạn quyết định ủng hộ một chính kiến (hay dự luật, quan điểm) của đảng A hay B thì vì lý do 1,2,3… cho nước Mỹ chứ không phải vì có lợi cho Việt Nam, Đại Hàn hay Do Thái. Dân chủ là có đối lập. Vậy phe đối lập muốn gì? Tất nhiên phải có tranh luận.

Khó khăn là quy luật chung khi tranh luận.

Nếu thảo luận về A thì xin đừng nói B (nói nhảm).

Nếu mổ xẻ vấn đề X thì đừng nói Y cho hết giờ (vì không có giải pháp).

Nếu lý luận thì phải có trật tự, chứng cớ (fact); chứng cớ không phải tin vịt, râu ông nọ cắm càm bà kia…

Nếu phải quyết định chọn lựa ABC thì lợi, hại ra sao. Không thể nói là vì dân chủ nên bàn ngang, tán dọc (kiểu don’t tread on me) và cho đó là tự do ngôn luận (free speech).

Nếu chúng ta làm việc, đóng thuế, thụ hưởng sự tự do, dân chủ trên đất Mỹ thì cũng có trách nhiệm củng cố nền dân chủ cho vững mạnh vì nếu để một nhà độc tài (như Trump) phá thối và phá hủy cơ chế dân chủ thì chúng ta sẽ tỵ nạn nơi đâu?

Vậy thì bao giờ cộng đồng Mỹ gốc Việt sẽ có hội thảo về chính trị Mỹ cho mỗi mùa bầu cử?

Hay quý vị bận…du lịch Việt Nam hay đi Casino, du thuyền (Cruise)?

Trần Công Lân

Tháng 4 năm 2021 (Việt lịch 4900)