Tự do ngôn luận (free speech)

Nghe thì thấy rất là…tự do. Nhưng khi có mạng xã hội (social media) thì mạnh ai nấy nói. Tin giả không phải đợi khi tổng thống nói mới biết tin giả. Tự do ngôn luận có thể là đe doạ giết người (nói chơi thôi mà?), nói bóng gió cho ai muốn hiểu sao thì hiểu. Tung tin đồn nhảm một cách nửa thật nửa ngờ (may be, may be not). Vậy thì trách nhiệm của một công dân, có niềm tin nơi Chúa, có lời thề bảo vệ tổ quốc nhưng sẵn sàng cướp của giết người vì ý muốn cá nhân? Lương tâm hình như không có trong xã hội Mỹ.

Tại sao bạn có thể nói những điều không thật hay chỉ vì nghe ông này, bà kia (có chức vụ cao cấp) nói như vậy và bạn truyền tin lại một cách vô tội, không kiểm chứng. Có bao giờ bạn đặt bạn vào vị trí của nạn nhân hay không?

Chúng ta cùng tin Chúa cứu rỗi linh hồn của những tín đồ. Nhưng ai có tin là Chúa sẽ cứu rỗi những kẻ nói láo để hại người khác hôm nay, rồi mai xưng tội để Chúa rửa tội và hôm sau tái diễn. Vậy Chúa của bạn là một đứa con nít bị kẻ xấu gạt hoài hay sao?

Tự do ngôn luận không phải chỉ là lời nói. Đó còn là sự phổ biến tài liệu, phim ảnh, hình vẽ, âm thanh…. Nếu sự phổ biến hình/phim ảnh khiêu dâm được coi như tự do ngôn luận thì tại sao sự chụp hình cảnh sát bắt người hay đánh đập nghi can (nghi can chưa bị kết tội trước tòa) thì lại bị cấm cản? Tại sao dân xâm phạm tình dục thì bị bắt mà các nhà chính trị (ứng cử viên tổng thống, tòa án tối cao…) thì lại được xí xóa?

Khi công chức liên bang không được dùng danh hiệu, cơ sở, vật dụng của nhà nước trong sinh hoạt cá nhân hàng ngày (vận động tranh cử), không được nhận quà, ăn trưa (lunch) quá $10. Thế nhưng các chính trị gia trong Hành Pháp, Quốc Hội thản nhiên lạm dụng thì nếu có bị khui ra thì chỉ trả lại số tiền (trong khi là dân sẽ mất việc làm, tù tội).

Vậy Hiến Pháp qui định “tự do ngôn luận” có phân biệt là dân nói thì đừng nghe, đừng tin mà quan chức nói thì phải tin, đừng nghi ngờ vì…hãy tin vào Thượng đế (in the God we Trust)?

Khi bộ trưởng bộ tư pháp (Justice department) William Barr tuyên bố: “lịch sử do kẻ thắng viết” thì có khác gì lịch sử của cộng sản Việt Nam hay Trung Cộng hay không? Xã hội dân chủ khác xã hội độc tài ở chỗ người viết sử độc lập với chế độ. Nếu kẻ cầm quyền tự viết sử để che dấu cái xấu thành cái tốt thì xã hội sẽ đi về đâu khi toàn là giả dối? (Yahoo news)

Tự do ngôn luận còn phải có lương tâm nữa. Đánh mất lương tâm thì cho dù có lôi Thượng đế ra mà thề thốt thì cũng vô ích. Thật buồn cười khi các viên chức, chính trị gia… khi nhậm chức đã tuyên thệ trên Kinh thánh (God) để rồi nói láo, làm ẩu đến khi phải ra tòa, Quốc Hội điều trần thì lại phải giơ tay thề xin nói thật. Vậy khoảng thời gian giữa 2 lần thề thì toàn nói láo cả hay sao?

Tự do ngôn luận nhưng khi tranh cử thì tung tin nhảm, tin đồn, vu cáo, mạ lỵ đối thủ thì lúc đó Thượng đế (God) của bạn đi đâu rồi? Chúng ta đã biết cộng sản nói láo để lường gạt dân, cướp chính quyền, bán nước, bán dân. Chúng ta bỏ nước ra đi tìm tự do để được nói lên sự thật. Vậy thì tại sao khi sống dưới chế độ tự do, dân chủ thì chúng ta lại tiếp tay cho sự nói láo phát triển, hủy hoại cơ chế dân chủ mà nước Mỹ đã xây dựng 300 năm nay?

Tự do ngôn luận cũng không có nghĩa là tự do…chụp mũ. Chúng ta đã sống qua cuộc chiến đấu chống cộng sản. Nếu cộng sản chụp mũ người chống đối là theo đế quốc Mỹ và người chống cộng chụp mũ người không theo mình là thân Cộng thì người quốc gia dân tộc đứng ở đâu? Nếu phe Cộng Hòa chụp mũ những ai bất đồng ý kiến là “chủ nghĩa xã hội” (socialist) thì công bằng xã hội (chủ trương của đảng Dân Chủ) không đáng để bảo vệ hay sao? Cũng như phe Dân Chủ chống những ai ủng hộ đảng Cộng Hòa thì chẳng lẽ những giá trị gia đình (family value) là đồ bỏ hay sao?

Khi chính trị gia nói láo có thể bị thưa kiện. Báo chí, truyền thông nếu đưa tin không đúng sẽ phải đính chính, xin lỗi hay bị kiện. Mà nếu báo chí, truyền thông bị gán cho là “fake news” mà không thấy có sự cải chính hay bị kiện thì bạn phải ý thức rằng người tố cáo “fake news” chính là người tung tin giả. Nên nhớ giới báo chí Mỹ có quyền đòi hỏi tin tức do luật qui định (Freedom of information act). Nếu bạn nói láo với báo chí và tờ báo thuật lại y như vậy thì “Ai” là người nói láo? Bạn hay phóng viên, nhà báo?

Tự do chọn lựa (choice, option)

Khi các nhà thương mại (cửa tiệm, gian hàng, công ty, hãng máy bay…) quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ của họ đều nhắc nhở người tiêu dùng có quyền chọn lựa như sức mạnh của người dân. Cũng như các nhà chính trị kêu gọi cử tri bầu cho họ vì họ sẽ tạo công việc làm cho dân. Nghe thì khoái lỗ tai lắm nhưng có ai suy nghĩ lại chăng?

Khi bạn chọn lầm và trả lại, hay có tranh chấp với các công ty thì ai là kẻ thiệt hại? Bạn. Cá nhân bạn có thể kéo dài sự kiện tụng với công ty, hãng, xưởng có luật sư riêng?

Chính trị gia không thể mở hãng thu người làm việc. Họ tạo cơ hội cho các nhà tư bản mở hãng, xưởng, dịch vụ khiến dân có việc làm. Nhưng loại việc làm như thế nào? Không ai nói. Nếu gặp nhà tư bản có ý lường gạt hay bất tài thì sẽ sập tiệm. Kẻ lãnh đạo sẽ bị tù tội hay trốn thoát. Nhưng còn dân thợ? Bạn có thể nào cứ nhảy từ công việc này 6, 8 tháng hay 2,3 năm rồi lại thất nghiệp nghỉ vài tháng chờ kiếm việc khác. Đó không phải là lối sống mà ai cũng có thể chấp nhận?

Vậy lỗi tại nhà chính trị, nhà tư bản hay tại người dân…chọn lầm?

Quyền lợi của đảng không phải là quyền lợi của dân tộc hay đất nước.

Cạnh tranh có lợi cho người tiêu thụ. Các nhà chính trị thường liên kết với giới tư bản, thương mại. Mỗi khi có khủng hoảng kinh tế thì phải cứu chuộc (bail out) các hãng lớn vì đó là bảo vệ việc làm (jobs) cho dân. Và chính quyền thường kêu gọi sự cạnh tranh sẽ có lợi cho người tiêu thụ. Nhưng người dân Mỹ đã từng chứng kiến các ngân hàng, hãng máy bay, hãng dầu hỏa, công ty cấp thẻ tín dụng (credit card)… thay vì cạnh tranh giá thì lại đồng loạt lên giá bóp cổ dân tiêu thụ. Có giới chức nào lên tiếng đâu? Các vị dân cử tại Quốc Hội đã bị giới vận động hành lang bịt miệng hết rồi.

Sức mạnh của là phiếu?

Cứ mỗi 2, 4 năm người dân Mỹ lại đi bầu đại diện dân. Nhưng khi đã đắc cử thì các vị này lại chạy theo thế lực tư bản thì người dân đã bị gạt. Họ có thể làm gì khác ngoài việc chờ…đi bầu lại. Vòng luẩn quẩn cứ tiếp diễn vì…Hiến Pháp đã qui định như vậy. Bạn có muốn thay đổi Hiến Pháp hay không? Hiến Pháp là do con người viết ra chứ không do Thượng đế đặt ra.

Con người của 300 năm trước có khác gì con người hôm nay? Nếu có thì tại sao? Tại sao con người hôm nay không thể có Hiến Pháp phù hợp với cuộc sống hiện tại mà phải tuân theo ý kiến của người 300 năm trước?

Sự mỵ dân của nền dân chủ Mỹ là không thành thật về lá phiếu. Bỏ qua sự gian lận, cách bỏ phiếu… các nhà chính trị chỉ khích động dân đi bầu vì yếu tố: việc làm, kinh tế, quyền giữ súng, phá thai…nhưng làm ngơ trước những luật lệ vô lý mà chính họ (làm luật và thi hành luật) biết là bóp méo ước muốn của người dân: sự thành thật, công bằng, sự tiết kiệm, sự yên bình…. Bởi vì có nói láo, thêu dệt sự kiện mới làm dân (thiếu suy nghĩ, kiến thức, nông nổi…) sẽ hành động bằng cách biểu tình, đòi hỏi, đấu tranh…mà kẻ có lợi là các chính trị gia. Tuy Hiến Pháp ghi nhận sự bình đẳng (equality) nhưng thực tế là các chính trị gia cố tình tạo sự bất bình đẳng để cho những kẻ khôn ngoan thủ lợi trước (khiến kinh tế phát triển) và sau đó là khích động đám đông đấu tranh. Nếu các nhà cai trị chủ trương tiết kiệm, đơn giản thì kinh tế sẽ không ồn ào, náo nhiệt, hấp dẫn những nhà đầu tư khắp nơi trên thế giới phiêu lưu đổ tiền vào Mỹ để phát triển kinh tế. Nếu có quá đà sụp đổ thì thiệt hại vẫn là dân đen.

Tuy Hiến Pháp ghi nhận sự mưu cầu hạnh phúc nhưng thế lực tài phiệt, tư bản làm đủ mọi cách để con người không đạt được hạnh phúc mà hạnh phúc chỉ là bóng mây, giấc mơ không bao giờ hiện thực. Họ dùng đủ mọi mánh khóe tâm lý để khuynh đảo xã hội khiến con người mê mệt chạy theo những giấc mơ không “hạnh phúc” để kích thích cho nền kinh tế hoạt động. Và khi về già, tàn hơi, ngã quỵ thì con người mới biết … quá trễ. Nếu chính quyền cai trị yên bình thì không có tin tức gì để khai thác và chính trị gia chẳng có gì để nói, tranh cãi, xúi dục dân tranh đấu và lá phiếu của người dân xứ Bhutan, Na Uy hay Mỹ đều có giá trị như nhau cũng như mỗi cuộc bầu cử sẽ chẳng tốn hàng trăm tỷ mỹ kim.

Tuy gọi là dân chủ nhưng người dân Mỹ đã mất tự chủ vì quá kiêu ngạo và tự tin vào Hiến Pháp và cơ chế. Khi con người mất tự chủ vì còn tin vào Thượng đế “in the God we trust” trên Hiến Pháp cũng như trên tờ giấy Mỹ kim. Khi sự kỳ thị chủng tộc (mở hay kín) còn tồn tại là còn xung đột và sự bình đẳng trong xã hội chưa được thực hiện. Khi tự do tôn giáo mà còn nhân danh Thượng đế cấm phá thai tức là còn áp chế Thượng đế của tôi lên trên Thượng đế của bạn. Và khi Tối Cao Pháp Viện xử (có luật hay không có luật) vẫn là ý kiến từ con người cho dù có trình độ, thành tích về luật tới đâu chăng nữa vẫn không thể nói đó là ý Chúa? Và nếu con người không đồng ý đưa đến chiến tranh thì cũng vẫn là con người giết con người chứ đừng đổ lỗi cho Thượng đế. Nếu người đã sống 20, 30 tuổi mà còn bị giết thì bào thai có nghĩa lý gì? Dân chủ là gì nếu giáo dục không đem lại dân chủ và tin tưởng nơi Thượng đế có nghĩa gì khi con người vẫn còn gạt nhau từ lời nói, hành động trong cuộc sống?

Kết luận

Người Mỹ gốc Việt đến Mỹ hơn 40 năm và chỉ mới tham dự chính trị cấp tỉnh, quận khoảng 10 năm trở lại. Thế hệ 1 và 1 rưỡi chưa đủ ý thức về lịch sử và chính trị Mỹ và cũng chưa học kỹ bài học cộng sản để có thể tìm con đường cho bản thân và dân tộc. Cứ xem các bài viết, hoạt động của cộng đồng VN trên đất Mỹ cho thấy chúng ta chưa đủ khả năng quan sát, phân tích và lý luận để gọi là đấu tranh quyền lợi của con người tuy rằng kiến thức, bằng cấp, chức vụ thì rất là gồ ghề, sáng chói. Nếu đã biết rằng đồng tiền không đem lại hạnh phúc và chiếc áo không làm nên thầy tu thì chúng ta nên tự giáo dục lại để có nhân cách hơn vì chẳng ai muốn đối thoại với kẻ mất dạy như CSVN. Và nước Mỹ là siêu cộng sản?

Trần Công Lân

Tháng 9 năm 2020 (Việt lịch 4899)