Bạn thân

Xin mở đầu bài viết này bằng email của Trần Cường gửi cho tác giả.

“Chào cô Trần Thị Lan Anh

Tôi xin gửi đến lá thư mà tôi mới vừa nhận từ bác Đoàn Viết Hoạt. Đọc lá thư, tôi thấy một sự vô liêm sĩ của người cựu tù nhân đã đánh mất lương tâm. Với quá khứ của bác Hoạt, tôi quý trọng quá khứ đó nhưng con người của bác Hoạt hôm nay, một con người không thành thật trong từng câu, từng chữ đã làm cho tôi sợ hãi. Sau khi tôi liên lạc với bác Hoạt về bài viết của cô cũng như lời bình luận của ông Nguyễn Phúc Lạc mà lá thư đó, tôi đã nhờ Quán Văn gửi cho cô vì bác Hoạt muốn biết cách để liên lạc với tác giả. Trong lá thư đó, bác Hoạt cho rằng bài viết Đại Cương Về Chủ Nghĩa Duy Dân sau khi đăng trên mạng Thắng Nghĩa, đã có nhiều người phản ứng và bác đang dự định sửa lại đoạn đầu của chữ cưỡng danh, giả danh. Điều buồn cười là bài đó đã đưa lên trên mạng năm 2017. Phải tới 3 năm sau thì bác Hoạt mới nghĩ đến chuyện sửa đổi lại bài viết đó hay tại bài của cô nên từ đó bác Hoạt sửa đổi?

Trong lá thư đó, bác Hoạt giải thích hai vấn đề mà trong bài viết cô đặt ra. Đó là sự hiểu lầm của người đọc khi bác dùng từ ngữ cưỡng danh, giả danh và bác đã sửa lại nội dung của bài viết cho rõ hơn. Kế đến là bác phân minh về bài Tu Dưỡng Thắng Nhân tại sao lúc đầu đề tên là Lý Đông A và sau đó đổi tên là Thái Đạo. Tuy nhiên, lá thư cuối mà tôi nhận từ bác Hoạt thì bác cho rằng bác chưa đọc bài của cô, mà bác đã nhận một số phê bình cho nên bác đã sửa trước khi bài viết của cô đăng trên Quán Văn. Bác Hoạt cũng có nói là bác không nhớ bài sửa của bác sửa trước khi bài của cô đăng lên vì bác không có đọc bài viết của cô.

Tôi so sánh hai lá thư mà bác Hoạt gửi cho tôi thì thấy hoàn toàn trái ngược nhau. Lá thứ nhất phân bua về những vấn đề cô đặt ra. Lá thư hai cho rằng sự sửa đổi chẳng dính dáng gì đến bài viết của cô bởi vì bác chưa đọc bài đó. Tôi thật ngỡ ngàng về sự nói dối này. Nếu chưa đọc bài đó thì tại sao, lá thư thứ nhất, bác Hoạt phân bua về hai đề tài là dùng sai từ ngữ cưỡng danh, giả danh cho thuyết Duy Dân cùng với việc lạm dụng tên Lý Đông A trong bài Tu Dưỡng Thắng Nhân? Đặt giả sử bác Hoạt không có đọc bài đó nhưng nghe ai đó nói lại và bác viết thư cho tôi. Vậy thì đường dẫn bài viết trên Quán Văn tôi gửi cho bác Hoạt, bác không thèm đọc mà trả lời thư của tôi qua lời kể của ai đó. Vậy thì phải chăng bác Hoạt xem thường những vấn đề tôi đặt ra trong thư nên không đọc cái bài viết tôi gửi đường dẫn? Còn lá thư thứ hai lại thanh minh thanh nga là bài viết đó đã sửa trước khi có bài của cô đăng lên. Tôi không cần biết là bác Hoạt sửa bài đó hồi nào nhưng tôi biết chắc rằng, bài viết sửa đó đã đăng lên trên mạng vào ngày 21 tháng 6 năm 2020 (xin gửi hình đính kèm).

Điều này khá hợp lý bởi lời bình luận của ông Nguyễn Phúc Lạc có dẫn đường của bài viết cũ vẫn còn trên mạng vào ngày 15 tháng 6 năm 2020.

Cô là người làm truyền thông, tôi gửi điện thư này để cô đánh tiếng với mọi người về sự nói dối, không biết nhận lãnh sai trái của bác Đoàn Viết Hoạt, một cựu tù nhân tôi kính trọng nhưng đã làm tôi thất vọng đến nổi phải dùng từ vô liêm sĩ cho con người bác Đoàn Viết Hoạt hôm nay.

Trần Cường”

Khi bài viết Duy Dân là Cưỡng Danh và Giả Danh đăng trên Quán Văn và Ngàn Lau vào ngày 7 tháng 6 năm 2020 thì có hai độc giả nhận định về bài viết trên mạng Quán Văn. Sau đó người viết bài này nhận được email từ Quán Văn gửi đến. Email đó là từ độc giả Trần Cường, gửi chuyển toàn bộ email mà ông Đoàn Viết Hoạt gửi cho Trần Cường và nhờ Trần Cường chỉ cách liên lạc với tác giả. Người viết bài này nhận được email từ Trần Cường, chuyển email thứ hai mà Trần Cường nhận từ ông Đoàn Viết Hoạt cùng với những lời nhận định của Trần Cường về người cựu tù lương tâm Đoàn Viết Hoạt ghi lại bên trên.

Trần Thị Lan Anh xin cám ơn bạn Trần Cường đã gửi hai emails mà ông Hoạt đã gửi cho bạn. Thực ra người viết bài này không ngạc nhiên lắm về lối ứng xử của ông Đoàn Viết Hoạt bởi người viết bài này đã từng làm việc với ông Hoạt hai năm, để rồi cuối cùng phải ngưng hợp tác vì chuyện “xài bạc giả”, xem thường người khác của ông Hoạt. Một vài người khác cũng ngưng hợp tác với ông Hoạt cũng vì chuyện này.

Ông Hoạt thừa biết người viết bài chỉ ra cái sai Cưỡng Danh, Giả Danh của ông Hoạt là ai; nhưng thói quen “xài bạc giả”, ông nói với Trần Cường chỉ cách để liên lạc với tác giả (thực tế ông Hoạt có thể liên lạc hoặc nhờ người khác liên lạc, hoặc gọi điện thoại nhưng ông giả vờ không biết. Và cũng chính ông Hoạt kêu người quản trị group email xóa bỏ email của vài người bởi vì bất đồng chính kiến với ông Hoạt). Cũng xin xác định Thái Đạo chính là Nhiên Hòa Đoàn Viết Hoạt mà ông Nguyễn Phúc Lạc có nhắc đến. Chuyện này ở ngay trên mạng thangnghia.org mà bài viết Vài Mẫu Chuyện Về Lý Đông A được ghi là Nhiên Hòa Đoàn Viết Hoạt và những bài Thái Đạo được để tên là Nhiên Hòa ĐVH (Thái Đạo).

Chính ông Hoạt đã nói thẳng với người viết bài này, trong một buổi họp, là “trình độ” của ông cao hơn tác giả bài viết này. Không biết cái “trình độ” mà ông Hoạt nói đến là gì ngoài cái bằng cấp tiến sĩ ông Hoạt có mà người viết bài này không có. Dù “trình độ” thấp, theo nhận xét của ông Hoạt, người viết bài này đã chỉ ra cái sai trái, “xài bạc giả” của ông Hoạt trong việc Cưỡng Danh, Giả Danh về tư tưởng Lý Đông A.

Bài Đại Cương Về Chủ Nghĩa Duy Dân bản tháng 6 năm 2020 đã được sửa đổi ở phần Định Danh, loại bỏ từ cưỡng danh, giả danh và ghi thêm một số chi tiết khác. Thế nhưng bản mới này vẫn đề là viết trong năm 1974 thay vì ghi bản chính viết năm 1974 và sửa đổi năm 2020. Tiếc rằng ông Hoạt không làm chuyện này mà những người cầm bút thường hay ghi hai thời điểm khác nhau để người đọc nắm rõ bản mới có điều chỉnh cho phù hợp với thực tế. Chưa kể ông Hoạt vẫn giữ hai bản này trên mạng mà đến giờ phút này, ngày 29 tháng 6 năm 2020, hai bài viết của ông Hoạt vẫn còn tìm được trên thangnghia.org. Phải chăng ông Hoạt vẫn cương quyết từ ngữ Cưỡng Danh, Giả Danh vẫn đúng ở bản 2017 nên không xóa trên mạng? Nghe nói nhiều người phê bình (lời ông Hoạt) bài viết này và cũng nghe nói, ông Hoạt giải thích từ ngữ Cưỡng Danh, Giả Danh đã được cụ Thái Nhân (bố của ông Hoạt) đồng ý vào thời điểm đó. Khổ cho ông Thái Nhân, đã mất thì ông Hoạt có thể đổ thừa là do bố mình (cán bộ to trong Duy Dân) đồng ý nên mình vẫn giữ từ ngữ đó, không cần xem xét lại từ ngữ đó sử dụng đúng hay sai bởi đã được sự đồng ý của bố. Ai sẽ tin nếu biết rằng ông Hoạt đã từng “xài bạc giả” nay lại muốn đổ trách nhiệm đó lên Thái Nhân? Khi bị phát hiện “xài bạc giả” nhiều lần thì những gì ông Hoạt nói, hoặc viết đều có thể là giả. Chưa kể bài bản 2017 đăng trên mạng từ năm 2017 đến hôm nay thì — nếu thực sự có nhiều người phê bình khi mới đưa lên như lời ông Hoạt nói – cho đến gần 3 năm sau ông Hoạt mới thấy cần phải sửa và cùng thời gian sau khi bài phê bình về chuyện cưỡng danh, giả danh Duy Dân được đưa lên trên hai trang mạng.

Tổ chức International Institute for Vietnam do ông Đoàn Viết Hoạt thành lập năm 2007 gồm có ba chức vụ: Chủ Tịch, Thư Ký và Thủ Quỹ. Tháng 9 năm 2018, người thủ quỹ cũ xin từ chức và người thủ quỹ mới tình nguyện vào trong chức vụ này trong tháng 11 năm 2018. Hoàn toàn không có giấy tờ từ anh thủ quỹ cũ giao lại cho anh thủ quỹ mới, hoặc giấy tờ từ ông Hoạt giao cho anh thủ quỹ mới. Anh thủ quỹ mới, hoàn toàn không nắm chi phiếu (mặc dù có đến nhà băng làm thủ tục để tên anh thủ quỹ vào nhà băng), không biết chi thu ra sao ngoại trừ cứ mỗi ba tháng, ông Hoạt thông tin là chi bao nhiêu, thu bao nhiêu và không gửi một hóa đơn nào về cho anh thủ quỹ để lưu trữ hồ sơ chi, thu. Từ tháng 11 năm 2018 đến tháng 11 năm 2019, hoàn toàn không có một buổi họp nào để nói về phương án hoạt động, tiền chi thu và những phương án hoạt động tương lai; quyết định chi thu trong năm đó, anh thủ quỹ mới hoàn toàn không biết ngoại trừ những con số do ông Hoạt thông báo. Cuối cùng, đúng một năm, anh thủ quỹ mới phải từ chức, đồng thời rút ra khỏi sinh hoạt trong nhóm Học Hội Thắng Nghĩa (tư tưởng Duy Dân của Lý Đông A) mà ông Hoạt là đầu đàn, vì không muốn mình là bù nhìn, nếu bị sở thuế gõ cửa mà không có giấy tờ chi thu thì anh thủ quỹ là người chịu trách nhiệm. Ông Hoạt tự biên, tự diễn trong tổ chức thiện nguyện này gồm cả tiền bạc, quyết định chi tiền từ ngân quỹ của tổ chức mà không cần hỏi ý kiến hai người còn lại. Sự cân bằng kiểm soát (check and balance) để tránh chuyện lạm dụng tài chính là con số không trong tổ chức thiện nguyện này. Đây là hình thức thiếu dân chủ, thiếu minh bạch trong một xã hội mà đáng lẽ ông Hoạt hiểu chuyện tài chính cần phải minh bạch chứ không thể cho người giữ chức vụ thủ quỹ bù nhìn, còn mình thì chi tiêu, ký chi phiếu thoải mái mà anh thủ quỹ chẳng biết gì ngoài chuyện bù nhìn cho đủ thủ tục của sở thuế. Điều này những người sinh hoạt trong Học Hội Thắng Nghĩa có biết hay chăng? Hay biết nhưng vì là “lãnh tụ” nên vẫn chấp nhận, không lên tiếng phản bác? Cái tinh thần trách nhiệm và tôn trọng người làm việc chung của ông Hoạt hoàn toàn không có.

Khi viết bài Duy Dân là Cưỡng Danh và Giả Danh, người viết bài này vì tế nhị, không muốn đưa tên ông Đoàn Viết Hoạt vào. Nhưng đến giờ phút này, trước sự tiếp tục “xài bạc giả” của ông Hoạt, người viết bài này cần minh bạch một số kinh nghiệm đã từng có đối với cá nhân ông Đoàn Viết Hoạt.

Nếu bạn Trần Cường dùng từ vô liêm sĩ và Duy Dân giả cho ông Hoạt cũng rất chính xác bởi người Duy Dân thật sẽ không bao giờ “xài bạc giả” (nói dối), biết nhìn nhận lỗi của chính mình chứ không tìm đủ ngụy biện để giành thắng thua. Chuyện dùng từ cưỡng danh, giả danh trong bài viết của ông Hoạt đó là quyền của ông Hoạt. Người viết bài này chỉ đưa ra lý luận để chứng minh là ông Hoạt đã dùng từ sai, hoàn toàn sai và “xài bạc giả” bị bắt quả tang. Chuyện ông Hoạt sửa hoặc không sửa, và sửa lúc nào người viết bài này cũng chẳng quan tâm. Còn nếu ông Hoạt đã lớn tuổi, lẩm cẩm thì cũng nên thực hiện lời của Lý Đông A là lui về bản vị có lợi ích chung, đừng tiếp tục trò hề rẻ tiền trong việc thực hiện kỷ niệm sinh nhật 100 tuổi của Lý Đông A bởi nếu Lý Đông A còn sống hôm nay, ông ta sẽ không chấp nhận chuyện này vì thuyết của ông ta vẫn chưa được triển khai vào thành phần đáy tầng — mà ngày nào thành phần đáy tầng không nắm được nguyên lý của Duy Dân thì thuyết Duy Dân chỉ có giá trị trên mặt giấy tờ chứ không có giá trị ở thực tế. Giờ mới thấy được đề nghị rất giá trị của Lý Đông A trong việc giới hạn tuổi tác của những người nằm trong bộ máy cầm quyền để tránh tình trạng những người như ông Hoạt tiếp tục lãnh đạo mà khả năng, sức khỏe, đầu óc không còn minh mẫn nhưng vẫn ham làm lãnh tụ.

Đây là bài đầu tiên và cuối cùng mà Trần Thị Lan Anh chỉ thẳng danh tính của ông Đoàn Viết Hoạt trong việc “xài bạc giả” và đối xử với những người làm việc chung, nhỏ tuổi hơn ông, xem họ như là lính của ông. Ít nhất có người thấy được ông Hoạt chỉ là lãnh tụ (tụ họp ăn chơi, thảo luận ngọn là chính) chứ không phải là lãnh đạo (có đường lối rõ ràng để cùng nhau làm việc triển khai tư tưởng Lý Đông A vào đáy tầng) cho nên họ ngưng hợp tác với ông Hoạt sau khi thấy được con người thật của ông Hoạt hôm nay chứ không phải con người cựu tù nhân lương tâm ở quá khứ. Những ai trong nước làm việc với ông Hoạt phải cẩn thận bởi một người “xài bạc giả” thì có thể bán đứng các bạn bất cứ lúc nào để thực hiện mục đích cá nhân.

Trần Thị Lan Anh

Tháng 6 năm 2020 (Việt lịch 4899)

P.S: Trần Thị Lan Anh là bút hiệu chứ không phải là tên thật trong lúc sinh hoạt với ông Đoàn Viết Hoạt.