Văn minh Nhân chủ, Nhân bản, Nhân tính
Tóm lại, “trinh-bình-hòa” biến “con” thành “người”, giúp tạo nên tính người, nhân tính thay vật tính. Ba tiêu chuẩn nói trên trở thành cột mốc theo đuổi để thực hiện xã-hội-người, một xã hội nhân bản – duy dân chứ không duy vật như Marx đã tư duy sai lầm.
“Người” phải trở thành tiền đề triết học thay cho “tâm”, “vật”, “lý”, “hiện sinh” v.v. – những tiền đề triết học rất giới hạn và thiếu sót. Dân Do Thái dùng biểu tượng Ngôi Hai Giêsu giáng thế làm Người, thiên-nhân hợp nhất.
Không có người, vạn vật có cũng như không. Người “lập tâm cho trời đất, lập mệnh cho nhân sinh, kế vãng khai lai” (Lý Đông A). Đấy là tinh thần nhân chủ (lập tâm, lập mệnh), là nền triết học nhân bản (gốc người), không tâm không vật như cụ Phan Bội Châu nhận định (dân không duy tâm, dân chẳng duy vật, dân chỉ duy dân). Người cộng sản cần thức tỉnh để trở về với dân thay vì bám vật mới tiếp nối được tinh chỉ của triết học nhân bản Việt tộc và mới được nhân dân đón nhận.
Nhân chủ, nhân bản, nhân tính phải là ba cột mốc quan trọng khác cho mỗi dân tộc nếu muốn xây dựng một xã hội do người, cho người, và vì người.
Trước khi chịu đóng đinh trên thập giá để cứu chuộc nhân loại – tình yêu cao quý nhất một người có thể hiến dâng, là hy sinh mạng sống cho người mình yêu, cho đồng loại – Giêsu đã rửa chân cho các môn đồ của ngài trong Lễ Vượt Qua. Theo tục lệ Do Thái xa xưa, khi khách đi đường xa tới thăm, gia chủ sai đầy tớ lấy nước rửa chân cho khách. Đây là việc của tớ, không phải của chủ. Giêsu không ngại hạ mình rửa chân cho môn đồ, một cử chỉ mang ý nghĩa khiêm cung, phục vụ khi ngài lên tiếng: “ai muốn nâng mình lên hãy hạ mình xuống”. Quả là bài học quý báu cho nhân loại.
Miệng người cộng sản lúc nào cũng nói họ là đầy tớ nhân dân nhưng ai giầu sang, ai chủ ai tớ nhân dân đều biết rõ. Họ không biết phục vụ anh em như Chúa Giêsu, không biết cách thực hiện tiêu chuẩn bình trong nhu-yếu-tính nói trên.
Nói cách khác, cộng sản không biết cách quản lý kinh tế để đem bình đẳng, công bình đến cho nhân dân. Họ không biết cách thực hiện chính sách mang lại tự do no ấm cho quốc dân khiến xã hội ngày càng tụt hậu, phân cách giầu-nghèo sâu rộng mà phần giầu nghiêng về đảng, nghèo thuộc dân. Họ có can đảm hạ mình như Giêsu để biết tôn trọng, mời chuyên gia kinh tế Việt Nam ở nước ngoài về phục vụ, cùng các kinh tế gia trong nước thiết kế lại kinh tế quốc dân? Không đạt tiêu chuẩn bình về nhu-yếu-tính cho toàn dân – mà “toàn dân” thì không phân biệt cộng- hay không cộng – đảng Cộng sản không có đủ tư cách nắm giữ và điều khiển nền kinh tế quốc gia.
Năm mươi năm đã trôi qua, toàn quyền thống trị cả nước mà thua xa “hòn ngọc Viễn Đông” trước kia về nhiều mặt, càng không bắt kịp các quốc gia lựa chọn thể chế tự do dân chủ trong vùng mà chỉ mất vài ba thập niên canh tân xứ sở đã thành rồng thành hổ (Nhật, Hàn, Đài…). Vậy cộng sản thông minh, biết làm lợi cho quốc dân không, có sáng suốt biết thể chế nào nên theo hay không? Hỏi tức trả lời. Nhân dân đều thấy rõ nhưng không thể lên tiếng, góp ý nên theo xu thế nào – tự do hay cộng sản?
Hãy khôn ngoan sáng suốt chọn lựa để lập kế sâu gốc bền rễ mà tồn tại lâu dài.

Văn minh Tự Nhiên Hòa
Giêsu bị đóng đinh vào thập giá, ngày thứ ba ngài sống lại, lên trời cùng Chúa Cha. Chúa Cha ở đây là biểu tượng của tự nhiên, của Mẹ Thiên nhiên. “Về cùng Chúa Cha” là hòa vào trời đất, hay lời nguyện “cùng tự nhiên hòa” theo Lý Đông A. Con người không thể chống lại thiên nhiên, chống lại trời mà phải hòa vào tự nhiên. Tiểu tự nhiên (người) và đại tự nhiên (vũ trụ) phải là một, như Chúa Cha và Chúa Con hợp nhất trong thân phận Người – Giêsu.
Một người say rượu chửi bới, gây gỗ với người khác là bị tự-nhiên-hóa. Giải trừ rượu để người say bừng tỉnh, thấy gây lộn với người khác là sai, cần phục thiện. Người đó biết sống theo cách tự-nhiên-hòa. Cổ súy hận thù, phân chia giai cấp chém giết nhau là đang bị tự-nhiên-hóa. Cổ võ yêu thương, bầu bí chung giàn, nhiễu điều giá gương là biết sống với tinh thần tự nhiên hòa.
Cha ông ta có rất nhiều kinh nghiệm về cách sống chung thuận hòa với nhau. Hãy học ông cha, học lại ca dao tục ngữ, dạy trẻ từ mẫu giáo những câu trên, chớ dại dột bàn tay vấy máu quân thù… anh em!
Chúa là tình yêu. Chỉ có tình yêu, chín bỏ làm mười mới đem đến một cuộc sống hòa ái, không phải hận thù đổ máu anh em.
Chúa đã sống lại. Lời ngài mãi vang vọng đến ngàn sau.
30/4 đau thương đang đến. 50 năm đã đủ cho người cộng sản tỉnh ngộ hay chưa?
Tạ Dzu