B .Phân hóa lãnh đạo
Các nhà sáng lập nước Mỹ có thiện chí nhưng không phải lúc nào nước Mỹ cũng có lãnh đạo giỏi. Sau thế chiến II, khối cộng sản xuất hiện. Bài học chiến tranh Hàn quốc, Phi, Cuba… không giúp lãnh đạo Mỹ hiểu xảo thuật của cộng sản. Thất bại tại Việt Nam (VN) đưa đến khủng hoảng xã hội Mỹ (dân quyền, phản chiến…). Lãnh đạo lưỡng đảng dùng thủ thuật để thắng cử bất kể đạo đức đưa đến sự phân hóa: Không Tả tức Hữu. Sự đối lập thống nhất chỉ xảy ra dưới thời Reagan và ông ta đã cứu Đông Âu khỏi nạn cộng sản. Chủ trương cá nhân có tự do để kinh doanh. Nhưng khi giàu thì muốn giàu hơn, giới giàu dùng tiền mua chuộc chính trị gia lưỡng đảng để lèo lái chính sách quốc gia. Giấc mơ nước Mỹ đẹp trở thành xấu xí khi đặt quyền lợi lên trên nhân quyền. Hòa bình thế giới trở thành trò chơi lưỡng đảng. Sự đón nhận người cùng khổ đến Mỹ trở thành lá bài di dân trong mùa bầu cử của kẻ cầm quyền.
Các nhóm đấu tranh đòi hỏi
Có 2 loại đấu tranh “dân chủ” tại Mỹ. Loại (1) sống tại Mỹ lâu năm nhưng bị lệ thuộc vào (1a) đảng tính Tả hay Hữu dễ bị lôi cuốn khi bị kích động bởi chính trị gia. (1b) Chạy theo quyền lợi liên quan đến cá nhân (nghiệp đoàn, xưởng, nông trại, khai thác dầu khí, đồng tính luyến ái, phá thai, sử dụng ma túy…). (1.c) Ảo tưởng nước Mỹ số 1 thì dân Mỹ sẽ hưởng quyền lợi số 1 bất kể chuyện gì xảy ra trong và ngoài nước.
Loại (2) thuộc các nhóm di dân tới Mỹ định cư, chưa quen thuộc với văn hóa, xã hội, lịch sử, sinh hoạt chính trị Mỹ nhưng thấy các nhóm thiểu số sinh hoạt dân chủ (advocate, NGO, volunteer…) thì cũng nhảy ra đấu tranh đòi hỏi như luật lệ Mỹ cho phép nhưng không hiểu ất giáp gì về quá khứ, nguồn gốc, tình hình thế giới hay hệ thống chính trị Mỹ. Đó là những sinh hoạt “dân chủ” phản dân chủ vì tạo cơ hội cho các ma đầu chính trị nhảy ra hứa hẹn để cầm quyền và từ đó hủy diệt nền dân chủ. Khi giới lãnh đạo Hành Pháp, Tư Pháp, Lập Pháp bắt đầu vi phạm các cương thường (lệ, norm) hay tìm cách luồn lách luật (loophole), chạy theo các nhóm vận động hành lang (lobby) là dấu hiệu suy thoái dân chủ. Cũng như các nhóm đa số (populist) xuống đường biểu tình để đòi hỏi ABC… bất kể tình trạng ngược lại sẽ như thế nào, hay hậu quả xảy ra không như ý muốn thì đất nước sẽ đi về đâu? Các cuộc bầu cử dần dần chỉ là hình thức mà nội dung đang từ từ biến mất.
Thí dụ
(a) Khi các nhóm di dân Ả Rập, Palestine phản đối chính quyền Biden về chiến tranh Trung Đông và chọn (ủng hộ) ứng cử viên Trump thì họ có nghĩ rằng quyền lợi của Do Thái tại Mỹ so với khối Ả Rập? Ý kiến của đa số dân Mỹ về cuộc chiến đó? Chính quyền Mỹ đã làm hết sức hay có cách nào khác hơn? Tại sao khối Ả Rập không giúp đồng đạo Hồi giáo mà chờ Mỹ? Người Mỹ gốc Do Thái (tỷ phú) chi tiền vận động chính quyền Mỹ rất nhiều, còn các nhóm di dân Ả Rập cho được bao nhiêu? Nếu các nhóm cộng đồng thiểu số định cư tại Mỹ đều làm như vậy thì dân Mỹ lâu đời nghĩ sao?
(b) Cũng như cộng đồng thiểu số Cuba, Brazil, Do Thái, VN… ai cũng muốn nước MỸ phải lo cho quê nhà mà không nghĩ nước Mỹ là ai? Thành hình như thế nào? Lịch sử chính trị đã tiến hành ra sao? người dân Mỹ sống qua nhiều thế hệ muốn gì? tình hình Mỹ và thế giới ra sao? tại sao cái “muốn” của bạn cần thiết hơn người khác? nếu có mâu thuẫn thì sao? bạn có bao giờ đặt mình vào vai trò lãnh đạo nước Mỹ hay không?
(c) Các nhóm về môi sinh (bảo vệ môi trường sống) xung đột với các công ty khai thác thiên nhiên (việc làm, kinh tế) nếu bất mãn với đảng A cầm quyền thì có tin vào ứng cử viên đảng B có lịch sử lật lọng không?
(d) Khi các nhóm chống phá thai (vì tôn giáo) đã bác bỏ qua nhân quyền của phụ nữ thì khi nhóm khác vi phạm giáo quyền của họ thì sao?
(e) Cộng đồng Mỹ gốc Phi châu, gốc La tinh sẽ nghĩ sao? Nếu có xung đột thì chính quyền Mỹ sẽ theo ai?
(f) Có ai nhìn thấy đời sống của thổ dân Mỹ (Native American) ngày nay ra sao?
(g) Nếu nhân quyền, nhân đạo không thực hiện được ở Mỹ thì đòi hỏi nơi xứ khác là vô lý?

Bài Học Dân Chủ: Khi Đa Số Sai Lầm? (P3)
Trần Công Lân
Tháng 12 năm 2024 (Việt lịch 4903)