Thành phần thụ động
Thành phần thụ động là những cá nhân chọn đời sống bình thường của con người với những nhu cầu đòi hỏi của bản thân và chỉ quan tâm đến chính bản thân và gia đình. Thành phần này là đa số trong xã hội. Thái độ thụ động do nhiều nguyên nhân nhưng nguyên nhân chính là sự giáo dục từ trường ốc đã không có chương trình giáo dục để mỗi cá nhân trong xã hội thấy được trách nhiệm của mỗi người trong việc thiết kế và chấp hành nhân sinh.
Thành phần thụ động này sống theo khuynh hướng gió chiều nào thì nương theo chiều ấy. Có nghĩa là nếu sống trong một chế độ độc tài thì họ cố gắng ép mình hòa hợp vào cơ chế độc tài. Thành phần này tuy không thích chế độ độc tài nhưng không có nghĩa là thành phần này sẽ giúp những người chống chế độ độc tài. Cần phải nắm rõ tâm lý của thành phần này bởi kinh nghiệm quá khứ cho chúng ta thấy, những người đấu tranh (từ hải ngoại) chống chế độ độc tài đã có những quyết định sai lầm nếu không muốn nói là điên cuồng.
Hình ảnh Lý Tống cướp máy bay dân sự, thả truyền đơn và nhảy dù xuống Sài Gòn cho thấy người dân, dù có ghét chế độ cộng sản bao nhiêu, họ sẽ sẵn sàng tố cáo sự hiện diện của Lý Tống với cơ quan công an để được “thưởng” công trạng chỉ bắt kẻ “phản động”. Cho dù ghét cộng sản cách mấy, người dân sẽ không che chở thành phần “phản động”, đặc biệt thành phần này không phải ở tại Việt Nam. Cho dù ghét cộng sản cách mấy người dân sẽ không dại dột để làm theo những tấm truyền đơn kêu gọi tổng nổi dậy. Đó chính là lý do tại sao khi nhảy dù xuống Sài Gòn, Lý Tống được một người giúp và đưa thẳng đến đồn công an.
Tuy thụ động nhưng thành phần này đã đóng một vai trò rất lớn trong các cuộc “cách mạng” ở những nước độc tài mà Ai Cập, Tunisia là thí dụ điển hình. Từ thái độ thụ động họ biến sang thái độ hoạt động, tham gia vào cuộc biểu tình để thay đổi chế độ. Thành phần này chỉ tham gia vào cuộc nổi dậy khi phần trăm thắng cao thì họ sẽ chuyển thái độ thụ động thành hành động chống lại bạo quyền dù biết rằng sẽ có người chết.
Trong cuộc đấu tranh chống lại các nhà độc tài thì sự vận động thành phần thụ động này rất cần thiết nếu biết phương cách vận động để biến thái độ thụ động của họ trở thành hoạt động, tham gia vào tiến trình chống lại sự độc tài và đàn áp của đảng cầm quyền. Sự vận động thành phần thụ động này phải có sự chuẩn để cho họ thấy là cơ hội thành công sẽ xảy ra khi mà tất cả mọi người tham gia vào tiến trình tổng đình công hay tổng nổi dậy. Tiến trình này phải khởi đầu từ những người có uy tín tại địa phương — nếu không thì sự vận động sẽ không bao giờ hình thành bằng hành động tham gia vào tiến trình nổi dậy của phong trào.
Kết
Cuộc đấu tranh hôm nay cho tiến trình dân chủ tương lai của Việt Nam là phần ngọn. Chúng ta đã làm phần ngọn gần 50 năm qua nhưng kết quả ra sao thì trong chúng ta cũng đã nhìn thấy.
Dân chủ mà không có Nhân chủ thì đó là nền dân chủ hoang dã hay còn gọi là nền dân chủ giả tạo. Phải chăng đảng cộng sản Việt Nam vẫn cho rằng họ cũng có dân chủ? Ngay cả nền dân chủ Mỹ mà cuộc “đảo chính” để lật đổ kết quả bầu cử năm 2020 vẫn được nhiều người Mỹ và Việt đánh giá là họ sử dụng tự do ngôn luận, biểu tình để vào Quốc Hội Mỹ nhằm mục đích lật đổ kết quả bầu cử mà Quốc Hội đang tiến hành hình thức của trên 200 năm. Phải chăng hình ảnh ngày 6 tháng 1 năm 2021 là tiến trình sinh hoạt của dân chủ hay tiến trình dùng dân chủ để biến thành độc tài trong cái dù dân chủ?
Đất nước Việt hiện giờ có nhu cầu của một cuộc cách mạng toàn diện và triệt để. Cuộc cách mạng đó khởi đầu từ chính những con người quan tâm về Con Người và đất nước. Nếu chỉ quan tâm về đất nước mà không quan tâm về Con Người thì rất nguy hiểm bởi nếu những người tù lương tâm như Ba Sàm, luật sư Định và những người đấu tranh trong nước có thể ủng hộ Trump chỉ bởi vì Trump nói là sẽ đánh Trung Quốc nhưng hoàn toàn không hiểu sự đánh Trung Quốc ra sao để từ đó họ không nhìn nhân cách, tư cách của người lãnh đạo. Nếu những người đó trở thành lãnh đạo thì họ chỉ nhìn phần ngọn mà không nhìn phần gốc và họ cũng sẽ trở thành độc tài mới bởi họ bỏ cái gốc là Con Người Nhân Bản cần phải có trong tiến trình xây dựng một nước Việt Dân Chủ trên nền tảng Nhân Chủ.
Chỉ khi nào chúng ta quan tâm về Con Người để nhận diện ra các thành phần trong xã hội, nhận diện khả năng của mỗi người để sắp đặt công việc cho hợp lý, hợp tình, hợp khả năng thì công việc đấu tranh ở tương lai mới đạt hiệu quả cao và có cơ hội thành công. Mà để làm điều căn bản này, hãy bắt đầu từ chính cộng đồng người Việt tại Mỹ, Pháp, Anh, Úc, Canada hay nơi nào có người Việt cư ngụ. Hãy xây dựng một cộng đồng Việt không cộng sản lớn mạnh về kinh tế và chính trị tại địa phương. Bởi nếu không thì đảng cộng sản Việt Nam sẽ làm điều đó và họ đã khẳng định là họ sẽ thành lập các tổ chức cộng đồng tại những nơi có người Việt cư ngụ.
Vũ Hoàng Anh Bốn Phương
Tháng 2 năm 2024 (Việt lịch 4903)